Małe, ale potężne. Te drobne nasionka charakteryzuje jedna z największych zawartości składników odżywczych wśród żywności na całym świecie. Siemię lniane to tak naprawdę nic innego jak druga nazwa dla nasion lnu zwyczajnego. Wielu z nas odkryło już ich moc, ze względu na ich nieocenione właściwości lecznicze. Te malutkie, niepozorne ziarna stosowane były przez naszych przodków od dawna. Ich skład chemiczny jest bardzo bogaty, ponieważ są świetnym źródłem niezbędnych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych oraz szeregu witamin, mikro i makroelementów. Przyjrzyjmy się dokładniej, co takiego kryje w sobie siemię lniane i co czyni je tak wartościowym.
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe, w tym głównie kwasy tłuszczowe omega-3, które są siłą obronną przeciw wystąpieniu stanu zapalnego w organizmie. Procesy zapalne w organizmie leżą często u podnóża wielu przewlekłych chorób, w tym choroby serca, zapalenia stawów, astmy, cukrzycy, a nawet niektórych nowotworów. Ryzyko zapalenia wzrasta przy zbyt małej ilości kwasów omega-3 w organizmie. Wraz z innymi wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi gwarantują prawidłową budowę tkanki mózgowej oraz przyczyniają się do właściwego funkcjonowania hormonów regulujących procesy przemiany materii. Ponadto wykazują pozytywny wpływ na poziom cholesterolu. Panuje opinia, że to ryby są najlepszym źródłem WNKT, jednakże mało kto wie, że w nasionach lnu ich zawartość jest niemalże 6 razy większa niż w surowym tuńczyku. Dobra wiadomość dla wszystkich, którzy używają siemienia, jako dodatku do babeczek, ciasteczek, bułeczek i chlebów! Omega-3 nie boją się wysokiej temperatury. Kwasy omega-3 zawarte w nasionach lnu w czasie pieczenia wykazują dużą stabilność, dlatego zachowują swoje drogocenne właściwości, także w wyrobach piekarniczych.
Dwa razy błonnik. Ciężko jest znaleźć pożywienie bogatsze w błonnik – zarówno rozpuszczalny jak i nierozpuszczalny – od nasion lnu. Błonnik jest jednym z tych składników w nasionach lnu, które odpowiadają za obniżanie poziomu „złego” cholesterolu. Włókna w pożywieniu również pomagają w stabilizacji poziomu cukru we krwi, oraz przywracają prawidłowe funkcjonowanie jelit i całego przewodu pokarmowego, pomagając zarówno w zaparciach, jak i nawracających biegunkach. Ponadto pomaga usuwać z organizmu toksyny i gwarantuje uczucie sytości. Dwie łyżki zmielonego siemienia lnianego zawierają około 4 gramów błonnika rozpuszczalnego, wśród których wyróżniamy głównie gumy i śluzy dające konsystencję kleiku lub śluzu po rozpuszczeniu w wodzie. Jest to wykorzystywane przy leczeniu schorzeń przewodu pokarmowego zwłaszcza przy owrzodzeniach i nadkwasocie. Śluz zawarty w nasionach lnu „otula” błony śluzowe przełyku, co pozwala złagodzić stany zapalne gardła i oskrzeli. Rozpoczynając swoją przygodę z nasionami lnu pamiętaj, aby wprowadzaćć je stopniowo do swojej diety, zaczynając od najmniejszych ilości. W przeciwnym razie, mogą spowodować skurcze i „efekt przeczyszczający”.
Zatrzymaj czas. Witamina E, zawarta w nasionach lnu, pomaga walczyć z oznakami starzenia. Te niepozorne nasionka wzmacniają nie tylko naszą skórę, włosy i paznokcie, ale również serce, mózg i kości. Siemię lniane pomaga też w leczeniu i zapobieganiu występowania miażdżycy i chorób serca, gdyż jest głównym antyoksydantem, a także uczestniczy w dostarczaniu składników odżywczych do komórek.
Witaminy z grupy B: B1, B6, kwas foliowy – uczestniczą w wytwarzaniu czerwonych krwinek i tworzeniu szpiku kostnego. Regulują spalanie tłuszczów, białek i węglowodanów, są niezbędne dla funkcjonowania mózgu i obwodowego układu nerwowego, a nawet mają działanie antydepresyjne. Są niezbędne w okresie ciąży i w zapewnieniu prawidłowych funkcji układu rozrodczego. Zawartość poszczególnych witamin i innych składników dostępnych w tychże nasionach możecie sprawdzić w tabelce powyżej.
Magnez, wapń, żelazo, cynk, kobalt – zawartość tych pierwiastków w nasionach lnu czyni je jeszcze bardziej wartościowymi. Każdy z nich pełni wiele funkcji w naszych organizmach, więc skupimy się na kilku najważniejszych. Po pierwsze, mają korzystny wpływ na układ nerwowy np. poprzez wspomaganie koncentracji i procesów myślowych. Wzmacniają metabolizm witaminy C, a więc przydadzą się układowi odpornościowemu. Warto wspomnieć również o wapniu, który jest siłą dla naszych kości i zębów. Kolejny pierwiastek – cynk – jego niedobór objawia się białymi plamkami na paznokciach, więc warto dostarczać go z pożywieniem, aby organizm sprawnie funkcjonował. Jak widzicie, siemię lniane to naprawdę zaskakująca kompozycja ważnych dla zdrowia składników.
Lignany. Nasiona lnu są na pierwszym miejscu pod względem zawartości lignanów. Dzięki nim redukują ryzyko zachorowania na nowotwory hormonozależne tj. raka piersi i raka prostaty. Ligany w naszych jelitach przekształcają się w substancje, które regulują poziom żeńskich hormonów. Zaburzenia poziomu estrogenów mogą mieć charakter niedoboru lub nadmiaru i obydwie sytuacje niosą zagrożenie dla zdrowia, którego nie wolno lekceważyć. Ze względu na ich zdolność do regulacji poziomu estrogenów lignany są nieocenionym uzupełnieniem diety kobiet w każdym wieku mających zaburzenia hormonalne. Istnieją dowody, że lignany mogą zapobiegać niepłodności, zmniejszać objawy menopauzy, a nawet zapobiec cukrzycy typu 2.
Lecytyna. Wchodzi w skład błon komórkowych, m.in. neuronów i struktur wewnątrzkomórkowych. Sprzyja normalizacji poziomu cholesterolu oraz trójglicerydów we krwi, przez co zapobiega ich osadzaniu się na ścianach naczyń krwionośnych jak również powstawaniu zmian miażdżycowych. Dzięki tym właściwościom chroni nasz układ krążenia i ułatwia jego pracę. Lecytyna wpływa korzystnie na funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego, zwłaszcza mózgu, dlatego jest zalecana dla osób mających problemy z zapamiętywaniem i koncentracją.
Śluzy. Unikalną cechą nasion lnu jest zawartość śluzu. Jest to rozpuszczalne w wodzie, mające właściwości żelujące włókno, które jest istnym wsparciem dla obciążonego przewodu pokarmowego. Dodatkowo, żele mogą zapobiegać zbyt szybkiemu opróżnianiu zawartości żołądka i przechodzeniu treści pokarmowych przez jelito cienkie, co poprawia zdolności wchłaniania pewnych składników w jelicie. Włókna powlekają błony śluzowe przełyku, żołądka i dwunastnicy, chroniąc je przed działaniem kwasu solnego i zmniejszając odczyny zapalne.
Niebezpieczne nitrylozydy? Siemię lniane powinniśmy stosować z rozsądkiem. Niektórzy naukowcy ostrzegają przed spożywaniem mielonych nasion lnu w surowej postaci, ponieważ po dostaniu się do przewodu pokarmowego uwalniają cyjanowodór, który w efekcie może doprowadzić do zatrucia. Jednak mamy też dobre wiadomości, wydzielanie związków toksycznych nie dotyczy nasion lnu prażonych, parzonych, gotowanych, pieczonych, które nie zawierają już nitrylozydów. W każdym razie, nie mamy się czego obawiać, gdyż ilości nasion lnu, które jesteśmy w stanie spożyć w ciągu całego dnia, nie są wystarczające, aby wywołać takie efekty. Owe glikozydy cyjanogenne nie pozostają dla nas bez znaczenia, ponieważ wykazują działanie bakteriostatyczne.
Jak stosować, aby w pełni wykorzystać potencjał siemienia lnianego?
Po pierwsze należy pić dużo wody. Siemię ma tak dużo rozpuszczalnego błonnika, że jego nadmiar może doprowadzić do zaparć. To działa też w drugą stronę, ponieważ spożywanie ich w dużej ilości może wywołać efekt przeczyszczający. Aby nie doprowadzić do skrajnych sytuacji, siemię lniane należy wprowadzać do diety stopniowo. Jeżeli zależy Ci na przyswojeniu związków, które znajdują się w ziarnach, pamiętaj, że niezmielone nasiona nie są w stanie Ci ich udostępnić, ponieważ łupina nie zostaje strawiona przez enzymy przewodu pokarmowego. Natomiast, jeżeli zamierzasz stosować nasiona w formie niemielonej, pomogą Ci ochronić błony śluzowe żołądka i poprawić perystaltykę. Kupując siemię lniane staraj się wybierać całe ziarna, o ile to możliwe. Siemię lniane w postaci mielonej, znajdujące się często na sklepowych półkach to niekiedy odpad po produkcji oleju, a więc jest zubożałe w część cennych tłuszczów. Po drugie, ich termin przydatności do spożycia jest krótszy, ponieważ ziarna kontaktując się z tlenem narażają zawarte w nich tłuszcze na jełczenie.
Poznaj moc siemienia lnianego sięgając po nie. Za ceną około 5 złotych, kryje się cała paczka różnorodnych dobrodziejstw dla Twojego ciała. Siemię lniane jest ukojeniem dla przewodu pokarmowego, a związki w nim zawarte pomagają stymulować odporność i wzmacniać układ krwionośny. W pewien sposób działają na każdą cząstkę naszych organizmów. Nie sposób wymienić wszystkich zalet tych nasion, dlatego może warto przekonać się i sięgnąć po tak łatwo dostępne bogactwo cennych składników?